FATİH SULTAN MEHMET: URBAN USTAYI GETİREN BİLİM HIRSI

Fatih Sultan Mehmet'in fatihliği, sadece ordusunun gücünden değil, aynı zamanda çağının ötesindeki bilim ve teknolojiye olan sarsılmaz inancından geliyordu. Onun entelektüel merakı, geleneksel Osmanlı saray çevresinin katı dogmalarına dahi meydan okudu.

Fatih'in az bilinen ve en çarpıcı kararlarından biri, İstanbul surlarını yıkacak top teknolojisini bir Hristiyan uzmandan almasıdır. Fetih öncesinde Fatih'in huzuruna çıkan Urban adlı Macar ya da Venedikli bir top döküm ustası, o dönemin en büyük ve en güçlü toplarını dökebileceğini iddia etti. Geleneksel Osmanlı savaş konseyi, düşman topraklarından gelen bir uzmana bu kadar kritik bir görevin verilmesine şiddetle karşı çıktı.

Ancak Fatih, tek bir kritere odaklanmıştı: bilimin üstünlüğü. Fatih, Urban'a en üst düzeyde koruma, atölye ve kaynak sağlayarak, tarihin gördüğü en büyük toplardan biri olan Şahi Topları'nın dökülmesini emretti. Bu topların büyüklüğü ve menzili, o güne kadar aşılmaz kabul edilen Bizans surları için ölümcül oldu.

Urban'ın bilgisini kullanma kararı, Fatih'in düşmanının bile en iyi teknolojisini benimseme cesaretini gösterir. O, sadece toprağı değil, bilimi de fethetmenin peşindeydi. Fatih'in sarayına İtalyan hümanistleri, Yunan filozoflarını ve matematikçileri davet etmesi ve Latince, Yunanca gibi dilleri öğrenme tutkusu da bu vizyonun bir parçasıydı. Fatih'in büyüklüğü, önyargıları bilimle ezip geçme iradesinde saklıdır.